Alice Harikalar Diyarında filminde; Ormanda bir tavşanın peşinden koşar Alice, yol ikiye ayrılır, Tavşan durur, Alice de durur. Alice, Tavşan’a birşey sorar; Hangi yoldan gideyim diye. Tavşanın verdiği cevap benim bu güne kadar duyduğu en iyi cevaptır; “nereye gideceğini bilmiyorsan hangi yoldan gittiğinin hiçbir önemi yok” der tavşan.
Ahmet Şerif İzgören
Toplum arasında geçmişten gelen bir gelenek olarak ‘başhemşire’ kavramı sıkça kullanılmasına rağmen, artık yönetici kavramı mesleksel terimselleşme de yerini almaya başlamaktadır. Bunun yanı sıra, içini dolduran anlamdan tutun rollere kadar bir değişim sürecindedir. Peki, yönetici hemşirelerimiz bu sürecin ne kadar farkında?
Veya bu soruyu kendimize soralım, biz ne kadar fakındayız ya da farkındalığın neresindeyiz?
Yöneticilik liderlik kavramları, fakülte hayatımızda muhakkak bir yerde okunan ve birbirden farklıy’MIŞ gibi anlatılan iki terim olarak karşımıza çıkmaktadır. Aslında ikisi de birbirini tamamlayan bir resmin tamamı gibi düşünülebilir.
Bennis yöneticiler ‘işleri doğru ’yapar, liderler ise ‘doğru işler’ yapar olarak tanımlama getirmiş olmasına rağmen, innovatif hemşirelik düzeyinde, iki becerinin de bir kişide olması, yani kişinin hem iyi bir lider hem de iyi bir yönetici olması işlerin doğru ilerleyip aynı zamanda o işlerin doğru olma olasılığını iki katına çıkartmaktadır.
Stephen Concvy’ın verdiği örnekte, bir grup üreticinin vahşi bir ormanda baltalarla kendilerine yol açtıklarını düşündüğümüzde, yöneticiler onların gerisinde kalıyor. Baltaları biliyor, kas güçlendirme eğitimleri hazırlıyor, politikalar yürütüyor. Lider ise en yüksek ağaca tırmanarak etrafı inceleyip ‘yanlış ormandayız’ diyebilendir.
Yönetici ve lider hemşire ağaca tırmanırken programlar hazırlayıp, politikalar yürüten ve en yüksek ağacın tepesinde yolu belirleyebilendir. Buradan fark edildiği üzere aslında, kurumsal olarak veyahut mesleki anlamda gelişim sağlanması için onlara ayrılan pay oldukça büyüktür.
Kitaplarda ve literatürde, hatta en temel makalelerde bile karşınıza çıkabilecek özellikleri buraya yazmak doğru olmayacağı için, realist yaklaşarak, gerçeklikten çıkarım yapmanın doğruluğuna inanıyorum. Temel anlamda klinik şiftleri (klinik yöneticisi yoksa), klinik yöneticilerinden, birim yöneticileri, direktör yardımcıları ve direktörler olarak astan üse sıralanabilir. Hastane ihtiyacının artması, kurulan hastanelerin şirketsel yönetimi, departman olarak hemşirelere büyük görevler yüklemektedir. Çünkü nitelik kodları oldukça üst sevilere çıkmıştır.
Yönetimi ele alacak olursak, bireyin, ilk tanışıldığı andan itibaren, ses tonundan görünüşüne kadar yöneticilik ve liderlik sıfatını taşıyabiliyor olması, özellikle çalışanlar açsından saygınlık için çok önem arz etmektedir. Ayrıca bireylerin, innovatif düşünce yapısında, yönetebilrilik yetisinin yüksek olması, değişime açık olması açısından farkındalığı da gerekmektedir.
Değişim, aslında yazının anahtar kelimesini oluşturmaktadır.
Değişim ne getiriyor?
Öncelikle alana bakış açısının genişletilmesini, farklı yerlerden bakılmasını sağlamakla başlıyoruz diyebiliriz.
Capital dergisi Mayıs 2016 sayısının genç capital ekinde, ana başlık olarak ‘Değişim Fırsatı’ başlığını kullanmış ve içeriğinde birçok şirket yöneticisine değişim sorulmuş. Değişimin yeni alanlar yeni fırsatlar yarattığı birçok CEO’nun ortak özelliği olarak belirtilmiştir. Hemşirelikte bunu düşünce, artık 1950lerin hemşireliğinin modasının geçtiğinin, dinamik bireylerle mesleki ruhu ileriye taşımak için, nitelik geliştirmenin temel hedefler arasında olması gerektiği görünmektedir. Bireyin, özellikle fakülte hayatı boyunca kendine kattığı ekstra özellikler kurumunda kendine olan saygınlığı arttırıp bu özelliğini kullanabilmesini sağlayabilmektedir.
Kurumlar da, ekstra bir özelliğiniz var ise bunu kullanabilmeniz için cesaretlendirilmekte, hatta öneriniz , onların göremediği meslekteki kör noktayı kompanse ediyorsa, alanda kadrolaşma yolunu kendiniz doğurmaktasınız. Bu bireylerin meslekte çok iyi birer lider yönetici olacakları geleceğimizin beklenen anları arasında yer almaktadır. Geçirdiğimiz bu döneme bir nevi ‘devrim niteliği’ adını verebiliriz.
Yönetici ve lider hemşirelerimizle innovatif hemşireliğe hoş geldiniz.