Amaç: Kalça bölgesine kas içi ilaç uygulama becerisini kazandırmak
ARAÇ
- İlaç
- Tek kullanımlık eldiven
- Steril tek kullanımlık enjektör ve iğnesi
- Pamuk
- Alkol (%70’lik)
- Povidon iyot (%10’luk)
BASAMAKLAR
1) Eller yıkanır ve eldiven giyilir.
2) Hastaya ve ailesine uygulama hakkında bilgi verilir.1
3) İlaç uygulamasındaki ‘’sekiz doğru‘’ kuralına uyulur.2, 3
4) İlaç miktarının gluteal bölge için uygunluğu ve diğer genel konular değerlendirilir.4
5) Hasta yatağına veya muayene masasına yüzükoyun yatırılır.
6) Uygulamanın yapılacağı bölge açılır.
7) Kural olarak gluteal enjeksiyon, gluteal bölge krista iliaka, gluteal kıvrım ve spinal orta hat arasındaki alan yatay ve dikey çizgilerle dört eşit alana bölündüğünde üst dış alanın merkezine uygulanır. Uygulama açısından siyatik sinir yolunun iyi bilinmesi ve iğnenin buraya batırılmaması önemlidir. Buranın enjeksiyon açısından uygunluğu değerlendirilir.5
8) Enjeksiyon alanı önce %10 povidon iyotlu pamuk ile sonrasında alkollü pamuk ile ortadan başlanarak dairesel hareketle silinir.
9) İğnenin steril başlığı çıkarılır.6
10) Enjektörün gövdesi elin baş ve işaret parmağı arasında tutulurken uygulama yapılacak alan diğer elin baş ve işaret parmağı ile kavranır.
11) Enjeksiyon bölgesi iki parmak arasında hafifçe tutularak iğne tek hareketle 90°’lik açı ile batırılır.
12) Batırılan iğne istenilen yere ulaştıktan sonra deriyi kavrayan, geren el kaldırılır ve enjektörün pistonu bu el yardımıyla yukarıya doğru çekilir.
13) Piston yukarıya doğru çekilerek kan gelip gelmediği kontrol edilir.7
14) Kan gelmediyse ilacın tamamı yavaşça verilir.8, 9
15) Enjektör uygulama alanından hızla çekilirken diğer ele pamuk alınarak enjeksiyon yerine bastırılır.
16) Enjeksiyon yerinde kanama olmadığından emin olunduktan sonra hastanın giysilerini giymesi sağlanır.
17) Eldiven çıkarılır ve eller yıkanır.
Dipnotlar
1 Kas içine ilaç uygulamaları, muhtemel bir alerjik yanıt durumunda her türlü tıbbi müdahalenin yapılabileceği bir merkezde yapılmalıdır.
2 Doğru hasta, Doğru ilaç, Doğru doz, Doğru zaman, Doğru yol, Doğru ilaç şekli, Doğru kayıt, Doğru yanıt.
3 Kullanmadan önce ilacın son kullanma tarihine bakılmalıdır.
4 Uygulanacak ilacın kas içi enjeksiyon için uygun formda üretilip üretilmediği, ve hacmi ambalaj bilgilerinden kontrol edilir. Hiç bir zaman uygulanacak ilaçlar orijinal ambalajından enjektörlere çekilip günün değişik saatlerinde uygulanmak üzere bekletilmez. Her ilaç uygulama esnasında orijinal ambalajından enjektöre çekilir ve hemen uygulanır. Normal bir kişide kas içine verilebilecek ilaç miktarı en fazla 5 ml olmalıdır. Kas içine verilen ilaç miktarının artması ağrıyı arttırır. Çocuk, yaşlı ve kaşektik hastalarda bu miktar en fazla 3 ml, bebeklerde ise 1 ml ile sınırlıdır.
5 Uygulama yapılacak bölge hassasiyet, nodül, renk değişikliği açısından değerlendirilir.
6 Uygulamanın yapılacağı kişinin yaşına, kilosuna, kişinin kaşektik olmasına bağlı olarak uygun çapta ve uzunlukta bir enjektör iğnesi kullanılır. Uygun hacimde seçilen enjektöre uygun boyuttaki iğnesi takılır.Enjeksiyon amacıyla enjektörlerde kullanılan iğnelerin renk kodları, çap ve uzunlukları aşağıda verilmiştir.
Sarı 20G x 38 mm
Yeşil 21G x 38 mm
Siyah 22G x 32 mm
Mavi 23G x 25 mm
Turuncu 25G x 25 mm, 16 mm
Kahverengi 26G x 10 mm, 13 mm
Beyaz 27G x 20 mm
7 Piston yukarıya doğru çekildiğinde kan geliyorsa enjektör çıkartılır ve işlem sonlandırılır. Yeni bir ilaç ve enjektör ile işlem başka bir bölgeye uygulanır.
8 Hazırlanmış olan iğne ile ilaç enjektöre çekilir ve iğnenin koruyucu başlığı hemen takılır. Eğer flakon şeklindeki bir ambalajdan ilaç çekiliyorsa ilaç hazırlanmış olan enjektörün iğnesi uygulamanın daha ağrısız yapılmasını sağlamak için temiz başka bir iğneyle değiştirilir.
9 Enjektör iğnesinin başlığı, kontaminasyon riskini en aza indirmek için ilaç uygulanıncaya kadar sürekli takılı tutulur, uygulamadan hemen önce çıkarılır.
