Hemşirelerin primer sağlık bakımına adanmışlığı ICN’nin hemşireler için –ilk 1953’de çıkan ve sürekli yenilenen– etik kodunda somutlaşmıştır. Bu kod hemşirelerin dört temel sorumluluğu olduğunu teyit eder: sağlığı teşvik etmek, hastalığı önlemek, sağlığı düzeltmek ve acıyı hafifletmek.
– ICN (2006). Hemşireler İçin Etik Kodu. Cenevre: ICN.
PSB’ye (Primer Sağlık Bakımı) dayanan her sağlık sisteminde, hemşirelerin önemli bir rolü vardır. Tarihsel olarak hemşireler her zaman sağlığın daha genel belirleyicileri ile –eğitim, gelir, cinsiyet, sosyal çevre vs.– ilgili olmuşlardır. PSB temeline dayanan hemşirelik etkinliklerinin tüm yelpazesi desteklenmelidir.
Hemşireler PSB sağlayan temel sağlık personel grubudur. Bireyler, aileler v, toplumlar ve sağlık bakım siteminin geriye kalanları arsında bağlantıları besler ve sürdürürler. Hastalık ve sakatlıkları iyileştirmek ve sağlığı teşvik etmek, düzeltmek, sürdürmek ve iyileştirmek için hem özerk olarak hem de işbirliği içinde çalışırlar. Çalışmaları popülasyon sağlığı, sağlık teşvik edilmesi, hastalık önlenmesi, wellness bakımı, ilk temas bakımı ve hastalık tedavisini tüm yaşlar boyunca kapsar.
Eğer ilerleme sağlanacaksa, hemşirelerin – sağlık bakımı verilmesinde merkezi unsurlar olarak- bakıma girişmeleri, yönetmeleri ve koordine etmeleri ve ve onların politika üretilmesi ve hizmet sağlanmasındaki rollerinin tüm alanlarda meşru ve temel görülmesi hayatidir.
Hemşireler evde, işte ve oyunda çocuk ve ailelerin ihtiyaçlarını bilirler ve aynı zamanda bireyler, aileler, topluluklar ve sağlık bakım sağlayanlar arasında bağlantı kurarlar. Bu özellikler tüm dünyada sağlık bakımının omurgasını niçin hemşirelerin oluşturduğunu açıklamaktadır- ve hemşirelerin çocukların yaşama, korunma, tam olarak gelişme ve katılım haklarının savunucuları ve bu hakları tehdit eden kabul edilemez eşitsizliklerin şiddetli karşıtları olmalarının nedeni de budur.
– Carol Bellamy, eski UNICEF direktörü
- Kronik hastalıkların önlenmesinde gelişme. Hastalıkların önlenmesi ve sağlığın teşvik edilmesi hemşirelerin rollerinin ve artan etkilerinin mükemmel örnekleridir. Hemşireler sağlıklı yaşamanın sağlığın sürdürülmesi, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için hayati olduğu mesajını yayarlar. Hemşireler sağlıklı diyet ve yaşam tarzlarını teşvik ederler; kafası karışık ve engellenmiş olanlara danışmanlık sunarlar; daha uzun ve sağlıklı yaşam sürdürebilmek için kronik hastalıklarla baş etmekte hastalara yardımcı olurlar.
- Maliyet etkinlikte artış. Çalışmalar geleneksel olarak hekimlerin verdiği primer bakımın % 60–80 kadarının hemşireler tarafından daha düşük maliyet ve benzer sonuçlarla verilebileceğini göstermiştir.
- Daha iyi sonuçlar. Hemşirelerin yönettiği bakımın daha iyi sonuçlar verdiğine dair çok örnek vardır. NP Bakımı hemşire pratisyenlere dayanan sağlık bakım verme sistemidir ve çeşitli amerikan eyaletlerinde uzun dönemli bakım ortamlarında yürütülmektedir. 2001 yılından beri, pratisyen hemşireler akut medikal meseleleri olanları görmekte, test sonuçlarını gözden geçirmekte, yaraları değerlendirmekte ve diğer hemşirelik personelini eğitmekteler. Sonuç olarak, hastaneye yeniden yatış oranları NP Bakımın olduğu yerlerde maksimum % 50 oranında azalmıştır.
- Daha iyi takip ve gözetim. Uluslararası mobilite ve iklimdeki değişimler gözetim ihtiyacının arttığı anlamına gelmektedir, bu ihtiyaç 2007 uluslararası Sağlık Yasal Düzenlemeleri (IHR) çerçevesinde de ifadesini bulmuştur. Popülasyonla en çok doğrudan temas içinde olan sağlık bakım sağlayıcıları olarak, hemşirelerin bu konudaki rolü hayatidir.
- Felaketlerden sonra daha iyi toparlanma. Hemşireler felaketlere ilk tepkide en önemli rolleri oynarlar ve felaketten sonra toparlanmada daha bile büyük bir rol oynamalıdırlar. Kurbanlarla, mahkûmlar, hastalar ve yerlerinden edilmişlerle direkt temastadırlar. Çabaları kaçınılmaz olarak hem psikolojik hem de fiziksel boyutu dikkate alan bir tarzdadır.
- Bakıma daha fazla hasta uyumu Tedavilere az uyum gösterilmesi kötü sağlık sonuçlarının doğrudan nedenidir ve hemşirelerin bu konuda güçlü bir etkileri olabilir. Şu örneği el ele alalım. Kan kolesterol düzeyleri yüksek olan 228 erişkinden oluşan bir grup ikiye ayrılmıştı. Bir grubu hemşire izledi. Bir hemşireyle bir yıllık lipid kontrolü sürecinde, müdahale grubu beslenme, ilaç, fiziksel aktivite, yaşam tarzı modifikasyonu ve bir dizi başka konuda danışmanlık için poliklinik viziteleri ve telefon görüşmeleri yaptı. Bir yıl sonra serum total kolesterol, LDL ve trigliserid seviyeleri müdahale grubunda anlamlı ölçüde daha düşüktü. Bu grupta diyetle total yağ tüketimi daha fazla azaldı, ilaç tedavilerine daha fazla uyum gösterildi ve daha çok egzersiz yapıldı.
- Primer sağlık bakımı için teknoloji desteği. Uzaktan hemşirelik bakımı aracılığıyla insanlar evlerinde ya da uzaklardaki yerlerinde kalıp şehrin öbür ucundaki, ya da yüzlerce kilometre uzaktaki hemşirelere vital bulgularını, test sonuçlarını ve endişelerini iletebilirler. Hemşirelerin yönetimindeki 24 saat açık telefon bilgilendirme servisleri telefon triajı, hastalıklar hakkında tavsiye ve bilgi sağlar. Bunlara destek, kendine yardım grupları, yerel sağlık bakım tesisleri ve arama servisleri dahildir. Bu hizmet hem toplum için destekleyici hem de sağlık sistemi için maliyet etkindir. Çünkü hastane acil servislerinde yardım arayan insanların sayısını çarpıcı bir şekilde azaltır.
Hemşirelik rolünün inşası, desteklenmesi ve sürdürülmesi
“Eğer binlerce farklı yerdeki milyonlarca hemşire primer sağlık bakımı hakkında aynı inançları dillendirir ve bir güç olarak bir araya gelebilirse, değişim için bir dinamo gibi hareket edebilirler.”
– Halfdan Mahler, WHO Genel Direktörü ,1985
Doğrudan bakım verenler çeşitli başka hemşirelik etkinlikleri tarafından desteklenmelidir. Bunlar küreselden yerele ve sağlık politikasından kaynak yönetimine kadar uzanmaktadır.
Merkezde hemşirelerin olması şu anlamlara gelir:
- Bakıma daha fazla erişim. WHO Makroekonomi ve Sağlık Komisyonu sağlık bakımı kapsamını genişletmekte en büyük önceliğin toplum düzeyinde hemşirelerin verebileceği ‘hastaya yakın’ hizmetler olduğunu teyit etmiştir.
