Spiritualite kavramının sözlük anlamı “maneviyat”, Latince anlamı “yaşamı hissetmek” olarak tanımlanmaktadır. Maneviyat kavramı bireyin kendisi ve diğer insanlarla ilişkilerini, evrendeki yerini, yaşamın anlamını, amaçlarını sorgulamaya yönelik bilgileri içerir. Hemşirelik bakım sürecinde hastanın, kişisel hayatına müdahale edilmeksizin; yani bireyin kültürü, gelişimi, yaşam deneyimi ve inançları söz konusudur. Bu değerler denge ekseni etrafında tutularak, hastanın bakım sürecinde olumlu sonuçlar doğurarak hasta ile hemşire arasındaki iletişimi güçlendirir. Spiritual yaklaşımda 2 boyuttan bahsedilir. Yatay boyut; hastanın, çevresi ile olan ilişkisidir. Dikey boyut; hastanın, Tanrı ile olan yani manevi, ilahi olan ilişkisidir.
Spiritual yaklaşımın temelinde 7 anlam yatar:
- Dua, tanrıya inanma, anlama
- Tanıma, bilme, anlama
- Maneviyat, inanç
- Hissetme, geniş düşünme, hoşgörü
- Dünyayı ve kendini bilerek dış çevreyi doğru algılama
- Derin saygı ve düşünceli olma
- Soğukkanlılık ve meditasyon
Din ve spiritualite bir arada incelenerek dinin spiritualitenin bir parçası olduğu görüşü hâkimdir.
Çünkü inanç; kişilerin davranışlarına, yaşamlarına rehberlik eder.
Spiritualite ve din beraberinde umudu getirir. Umut bireyin psikolojik olarak olumlu bir dönüş almasını sağlar ve bireyi hayata yeniden bağlar. Bireyin kendisine olan inancını güçlendirir, sağlamlaştırır.
Bu bilgiler doğrultusunda hemşirelerin hastalara bütüncül bir yaklaşımla bakım vererek, fiziksel rahatlığının yanında, bu dünyaya gelmiş yegane, biricik bir varlık olmanın anlamını keşfetmesine yardım ederek, huzurlu ve iyi bir yaşam sürmelerini sağlamaları gerekmektedir. Bütüncül yaklaşıma bir örnek verecek olursak; hermşirenin bakım verdiği bir hasta veya yakını iyileşmek için dini bir kitap okumak istediğinde önünde bir engel yoksa bunu desteklemelidir. Bu konudaki tercihi hastaya veya yakınına bırakmalıdır. Çünkü profesyonel bir hemşire, dini inançların hastanın yaşamda varolma çabasına manevi olarak yardımcı olacağını, hastalık sürecinin daha rahat, daha huzurlu geçmesine katkıda bulunacağını bilir. Bu yüzden hemşirelerin her süreçte umudun yitirilmemesi konusunda hastalarını desteklemesi gerekir.
