Enfeksiyon kontrol komitesi üyeleri; başhekim yardımcısı veya dekan yardımcısı, enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı, çocuk hastalıkları uzmanı, cerrahi ve dahili tıp bilimlerinden birer uzman hekim, mikrobiyoloji laboratuvar sorumlusu, başhemşire veya hemşirelik hizmetleri müdürü, enfeksiyon kontrol hemşiresi, eczane sorumlusundan oluşmaktadır.
Enfeksiyon kontrol komitesi denetleme mekanizması mıdır yoksa düzenleyici, düzeltici midir?
Enfeksiyon kontrol komitesi, yataklı tedavi kurumlarında sağlık hizmetleri ile ilişkili olarak gelişen enfeksiyon hastalıklarını önlemek ve kontrol altına almak, konu ile ilgili sorunları tespit etmek, çözümüne yönelik faaliyetleri düzenleyip yürütmek amacıyla Sağlık Bakanlığı tarafından 11 Ağustos 2005 tarihinde yayımlanan yönetmeliğe uygun olarak hastanelerde kurulmakta ve çalışmalarını sürdürmektedir.
Enfeksiyon kontrol komitesi üyeleri; hastane yönetiminden bir temsilci olarak başhekim yardımcısı veya dekan yardımcısı, enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı, çocuk hastalıkları uzmanı, cerrahi ve dahili tıp bilimlerinden birer uzman hekim, mikrobiyoloji laboratuvar sorumlusu, başhemşire veya hemşirelik hizmetleri müdürü, enfeksiyon kontrol hemşiresi, eczane sorumlusundan oluşmaktadır.
Enfeksiyon kontrol komitesi üyeleri üç yıl görev yapmak üzere görevlendirilir. Komitenin yılda en az üç defa toplanması zorunludur, ancak sorun olduğu zaman da toplanabilmektedir. Enfeksiyon kontrol komitesi başkanlığını enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı yapar, Enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanının katılamadığı toplantılarda hastane idaresi temsilcisi görevi yürütür.
Enfeksiyon kontrol komitelerinin bütün yataklı kurumlarda kurulması zorunludur. İki yüzden fazla yatağı olan kurumlarda enfeksiyon uzmanı olmadığında tam gün çalışan enfeksiyon hastalıkları hemşiresi ve diğer üyelerle birlikte komite kurulur, dışardan enfeksiyon hastalıkları uzman hekiminden destek alınarak işler yürütülür.
Enfeksiyon Kontrol Komitesi:
- Hastanelerde enfeksiyon kontrol programı belirleyerek kontrol standartlarını yazılı hale getirmek,
- Standartları bilimsel ve uluslararası klavuzlara göre güncellemek,
- Bu programa uyulması için personele hizmet içi eğitim vermek,
- Uygulamaları denetlemek,
- Yataklı tedavi kurumunun ihtiyaçlarına ve şartlarına uygun bir sürveyans programı geliştirmek,
- Öncelik taşıyan bölümleri saptayarak ve bulgulara göre harekete geçerek, hastane enfeksiyon kontrol programı için hedefler koymak,
- Antibiyotik, dezenfeksiyon, antisepsi, sterilizasyon araç ve gereçlerin, enfeksiyon kontrolü ile ilgili diğer demirbaş ve sarf malzeme alımlarında, ilgili komisyonlara görüş bildirmek,
- Hastanede personeli tehdit eden enfeksiyon riski olduğunda inceleme yapmak, izolasyon yöntemlerini belirlemek,
- Antibiyotik kullanım politikalarını belirleyip uygulanmasını kontrol etmek, sterilizasyon, antisepsi ve dezenfeksiyon işlemlerinin ilkelerini ve dezenfektanların seçimi ile ilgili standartları belirlemek, standartlara uygun kullanımını denetlemekten sorumludur.
Komite, yıl içindeki bu çalışmalarını üç aylık raporlar halinde yönetime sunar, hastane enfeksiyon etkenleri ve direnç paternlerini hastane yönetimi ve çalışanlarla paylaşır. Gerekli gördüğü alanlarda çalışma grupları kurarak düzeltici önleyici faaliyetlerde bulunur. Hastane enfeksiyonlarını önlemek için aldığı kararları yönetime iletir.
Enfeksiyon kontrol komitesinin işlerini temelde, enfeksiyon hekimi, mikrobiyoloji uzmanı ve enfeksiyon hemşiresinden oluşan enfeksiyon kontrol ekibi yürütür ve komitenin diğer üyeleri ile paylaşır.
Düzenli olarak yapılan toplantıların gündemini belirleyerek alınan kararları hastane yönetimine iletir.
Enfeksiyon ekibi hastanenin her alanıyla ilgilenmektedir. Bu nedenle hastanenin bütün bölümleri ile ilişki içindedir, bu işlemleri yaparken denetleyici pozisyonunun yanında aslında çalışanların işlerini kolaylaştırıcı konumu da vardır. Çalışanların mesleki risklerini belirleyerek koruyucu ekipman kullanımı ve bağışıklama, profilaksi programlarını belirler ve uygulanmasını sağlar.
Surveyans verilerini değerlendirir ve çalışanlarla paylaşır. Hastanenin farklı birimlerinde uygulanacak dezenfeksiyon ve sterilizasyon yöntemlerini belirleme, hastane temizliği, atık yönetimi, çamaşırhane, mutfak temizliğini de enfeksiyon ekibi düzenler ve kontrol eder.
Enfeksiyon kontrol ekibi çalışmaları sonucunda önerilerini komitenin diğer üyeleriyle paylaşır ve hep beraber alınan kararlar yönetime iletilir. Enfeksiyon kontrol komitesinin başarılı olması komitenin diğer üyelerinin ve hastane yönetiminin desteğine bağlıdır.
Yrd. Doç. Dr. Hülya Çaşkurlu / Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji Ve Enfeksiyon Hastalıkları AD
