Tarihin derinliklerine uzanan en büyük toplu çözümleme araştırması (meta-analiz), pratiğin tek başına bir yeteneği mükemmelleştirmediğini gösteriyor.
İlk kez İsveçli bir psikolog tarafından sunulan ve daha sonra Malcolm Gladwell’in Outliers’ında meşhur olan “10,000 saat kuralı”, fevkalade bir hünerin geliştirilebilmesi için en az 10,000 saat pratik yapmak gerektirdiğini belirtiyor. Gladwell; The Beatles, Bill Gates gibi en iyinin en iyilerinin zirveye ulaşmadan önce 10,000 saatlik pratikten çok daha fazlasını yaptıklarını iddia etmişti. Yani, mükemmellik esas itibariyle seçtikleri yetenekte ustalaşmak için belirli bir zaman harcadıkları sürece herhangi bir kişinin idrakiyle ilgilidir.
Fakat yeni bir toplu çözümleme 10,000 saat kuralının, basit bir şekilde gerçek olmadığını öne sürüyor. Brain’s Idea dergisinde yazan araştırma yazarları, 11,000 araştırma katılımcısının verilerini sunan 88 adet bilimsel makale sonuçlarının derleyen bu konu üzerine gelmiş geçmiş en kapsamlı akademik araştırmasını yürüttü. Pratik yapmanın belli bir yetenekte ustalaşmanın ve sonrasında gelen başarının ortalamada sadece %12’si olduğunu tespit ettiler. Brain’s Idea dergisinde şöyle yazıyorlar:
ataköy escort ataşehir escort bahcelievler escort
“Diğer bir deyişle, 10,000 saat kuralı bir saçmalık. Buna inanmayı bırakın. Elbette pratik önemlidir. Ama diğer etkenlerin (Yaş? Zekâ? Yetenek?) daha büyük bir rol oynadığı görünüyor.”
Gelmiş geçmiş en kapsamlı araştırma bu sonuca vardığında, aslında bunu gösteren ilk bulgu unvanına sahip değildi. Outliers’ın yayınlanmasından hemen sonra, kuralı bulduğu farz edilen uzman da dahil olmak üzere, uzmanlar Anders Ericsson’u sahtekâr olarak adlandırmaya başladılar. 2012’de The Guardian’ın dikkat çektiği gibi:
“Ericsson’ın son zamanlarda söylediği gibi 10,000 sayısında sihirli bir şey yoktur çünkü en iyi müzisyen grupları yirmi yaşlarında 10,000 saattin üzerinde ortalama bir zaman biriktirmiştir, toplamda değil. Klasik müzik dünyasında uluslararası yarışmaların kazananlarının, ortaya mutlak bir pratiğin ve adanmışlığın 25,000 saatini koyanlar olduğu görülüyor. Ki bu da 20 yıldan daha fazla bir süre zarfı için günde 3 saat çalışma demektir. Ericsson ayrıca eski çalışmaların bu ortalama 10,000 saate dahil olmadığını vurgulayarak kayıtlara geçti. Gelişmeye odaklanan kasıtlı ve adanmış zamanın ayrılması gerekli.”
Böylelikle, 10,000 kuralının saçmalık olduğu kanıtına rağmen bundan önce gelen araştırmalar ve makaleler gibi bu mesaj da büyük ihtimalle kulak ardı edilecek. 10,000 saat kuralı başarıyla ilgili ortak anlayışa girmiş gibi görünüyor. Sıkı çalışmanın aslında buna değdiğini söyleyen iyi bir fikir. Ve aynı şekilde değerlendirilmiş hiçbir çalışma bu zamana kadar akılda kalıcı bir mesajı düşürmekte başarı elde edemedi.
Çeviren: Sabiha Zeynep Cesur (Evrim Ağacı Okuru)
